Η Φιλοσοφική Σχολή ιδρύθηκε το 1964 ως παράρτημα της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ (ΒΔ 735/1964, ΦΕΚ Α΄ 240). Από το 1970 το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων έγινε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα με δύο Σχολές, τη Φιλοσοφική και τη Φυσικομαθηματική (ΝΔ 746/1970, Α΄ 267). Το 1984 η ενιαία Φιλοσοφική Σχολή διαιρέθηκε με το ΠΔ 445/84 σε τρία Τμήματα που χορηγούν ξεχωριστό Πτυχίο: (α) Φιλολογίας, (β) Ιστορίας και Αρχαιολογίας και (γ) Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας. Το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 το (γ) έγινε Τμήμα Φιλοσοφίας.

Κοσμήτορας: Ιωάννης Τζαμτζής, Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Πρόεδροι Τμημάτων Σχολής

ΟΡΓΑΝΩΣΗ του ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

Το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας αποτελείται από τέσσερις τομείς: (α) Αρχαίας και Μεσαιωνικής Ιστορίας, (β) Ιστορίας Νεότερων Χρόνων, (γ) Λαογραφίας, (δ) Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης.
Κάθε Τομέας αναπτύσσει ανεξάρτητα τις ερευνητικές δραστηριότητές του αλλά συλλογικά εφαρμόζουν κοινό Πρόγραμμα Σπουδών.

Το Τμήμα κατά το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026 προσφέρει:

• Πτυχίο με κατεύθυνση στην Ιστορία ή την Αρχαιολογία
• Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στις Βυζαντινές Σπουδές
• Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στον Αρχαίο Κόσμο: ιστορική και αρχαιολογική θεωρία και πράξη
• Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ιστορία και τον Πολιτισμό του Νεότερου και Σύγχρονου Κόσμου

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ /ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Η εκπαίδευση των φοιτητών και φοιτητριών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας επιδιώκει την ευρεία κατάρτισή τους στις ιστορικές και αρχαιολογικές σπουδές, όπως αυτές διαμορφώνονται, εξελίσσονται και ανανεώνονται στον διεθνή ορίζοντα.
Η κατάρτιση περιλαμβάνει τη θεωρία και τη μεθοδολογία της Ιστορίας και της Αρχαιολογίας και της Ιστορίας της Τέχνης, καθώς και άλλων περιοχών των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών (π.χ. Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία, Λαογραφία, Κριτική Θεωρία), την πρακτική διερεύνηση επιστημονικών ζητημάτων που αφορούν στην ιστορική εμπειρία, την πολιτική έκφραση, τον πολιτισμό, τη διανοητική συγκρότηση και την κοινωνική οργάνωση, την εξοικείωση και την εξάσκηση στον εντοπισμό και την έρευνα αρχειακών πηγών και αρχαιολογικών καταλοίπων.

Εκτός από τα μαθήματα βάσης (κορμού) στα 2 πρώτα έτη και τα υποχρεωτικά μαθήματα κατεύθυνσης στο 3ο έτος, το ΠΠΣ συμπληρώνεται με υποχρεωτικά σεμινάρια στο 4ο έτος, εξοικειώνοντας τους φοιτητές και τις φοιτήτριες με την ερευνητική εξειδίκευση, βελτιώνοντας τις δεξιότητες, ενισχύοντας τις κλίσεις τους και ενθαρρύνοντας τις ακαδημαϊκές τους φιλοδοξίες.  Τόσο τα μαθήματα όσο και τα σεμινάρια εμπλουτίζονται με συνέδρια, διαλέξεις, ειδικά μαθήματα και ασκήσεις στο πεδίο, ενώ στη φοιτητική εκπαίδευση αξιοποιούνται συστηματικά τα εργαστήρια του Τμήματος και πραγματοποιούνται επισκέψεις και επιτόπια μαθήματα σε αρχεία, μουσεία και συλλογές τέχνης.
Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες του Τμήματος συμμετέχουν σε ανασκαφές, επιφανειακές αρχαιολογικές και άλλες επιτόπιες έρευνες, ασκήσεις και μελέτες αρχειακών συλλογών, εκπαιδευτικές εκδρομές, ενώ η Πρακτική Άσκηση (μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ) είναι ενσωματωμένη στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ως μάθημα που δεν βαθμολογείται αλλά αναγράφεται στο Παράρτημα Διπλώματος) και πραγματοποιείται στη διάρκεια του 4ου έτους σπουδών. Το ευρύ πεδίο των συνεργασιών με αναγνωρισμένα Πανεπιστήμια της Ευρώπης του προγράμματος Erasmus+ επιτρέπει στους φοιτητές και τις φοιτήτριες να παρακολουθήσουν στο εξωτερικό ένα εξάμηνο των προπτυχιακών σπουδών.

Oι απόφοιτοι/ες του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, σε συνάρτηση με την ειδίκευση και την πρακτική άσκηση που έχουν επιλέξει, διαθέτουν δεξιότητες που αφορούν:

• τη διδασκαλία της Ιστορίας και άλλων μαθημάτων θεωρητικής κατεύθυνσης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση,
• την προστασία, μελέτη και ανάδειξη των αρχαιολογικών μνημείων όλων των ιστορικών περιόδων,
• την επιστημονική έρευνα στην ιστορία και τον πολιτισμό από την παλαιολιθική μέχρι τη σύγχρονη περίοδο,
• την επιστημονική έρευνα αιχμής που απαιτούν διάφορα ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα στην Ελλάδα και το εξωτερικό,
• την οργάνωση και συμμετοχή σε δράσεις διάχυσης στα γνωστικά πεδία της ιστορίας, αρχαιολογίας, ιστορίας της τέχνης και ανθρωπολογίας σε μουσεία, εκπαιδευτικά προγράμματα, στη δημοσιογραφία ή και σε επιχειρήσεις,
• την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε θέματα βιοαρχαιολογίας, αναλυτικών τεχνικών αρχαιολογικού υλικού πολιτισμού, θεωρίας της αρχαιολογίας, ειδικών θεμάτων (νομισματική, επιγραφική, παλαιογραφία),
• την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε θέματα αρχειοθέτησης και οργάνωσης αρχείων και συλλογών σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο,
• την εκτέλεση εργασιών πεδίου αρχαιολογικής ανασκαφικής και επιφανειακής έρευνας, ιστορικής έρευνας, εθνογραφικής και εθνομουσικολογικής έρευνας πεδίου και αρχείου,
• την τεκμηρίωση του υλικού πολιτισμού,
• την ανάληψη ρόλου εμπειρογνώμονα σε διάφορες υπηρεσίες του Κράτους και
• την ανάληψη ρόλου συμβούλου στο πλαίσιο προγραμμάτων που αφορούν στην ιστορία και τον πολιτισμό (ψηφιοποίηση, τεκμηρίωση, έρευνα και προβολή του πολιτιστικού αποθέματος).